Η ομάδα μας “MindLab Carretta Carretta friends” αποτελείτε από παιδιά νηπιαγωγείου 4-5 ετών που συμμετέχουν στα Δια Ζώσης εργαστήρια μας. Με την υποστήριξη του ρομπότ Edison που έπαιζε τον ρόλο της θαλάσσιας χελώνας καρέτα-καρέτα μετά από τρεις συναντήσεις γνωρίσαμε τον κύκλο ζωής της, τις απειλές που αντιμετωπίζει, τον ρόλο της στα θαλάσσια οικοσυστήματα και να ευαισθητοποιηθήκαμε γύρω από την προστασία της.
Το πρόβλημα
Τα θαλάσσια οικοσυστήματα χαρακτηρίζονται ως πολύ σημαντικά με κύριο χαρακτηριστικό τους το αλατόνερο, περιλαμβάνουν πολλά διαφορετικά οικοσυστήματα, όπως ωκεανούς, θάλασσες, ύφαλους, ρηχά παράκτια νερά, εκβολές ποταμών, ακτές και παράκτιες περιοχές που φιλοξενούν μια μοναδική ποικιλομορφία ζωής που αποτελούν την βιοποικιλότητα αυτών των οικοσυστημάτων.
Σύμφωνα με τον δείκτη Living Planet Index καταγράφεται παγκοσμίως μείωση των πληθυσμών των ειδών κατά 28% το διάστημα 1970‐2005, με κύριους παράγοντές ανθρωπογενείς παρεμβάσεις και την κλιματική αλλαγή. Η απώλεια της βιοποικιλότητας και η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων αποτελούν μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις την ανθρωπότητας για τον 21 αιώνα.
Για θαλάσσια είδη που βρίσκονται είδη υπό απειλή από γνωστούς παράγοντες η απειλή από την κλιματική αλλαγή είναι ακόμα ποιο σοβαρή και η ανάγκη για προστασία τους ακόμα πιο σημαντική για την διατήρηση των οικοσυστημάτων. Η περίπτωση του απειλούμενου είδους της θαλάσσιας χελώνας Καρέτα-Καρέτα είναι χαρακτηριστική όπου σήμερα γνωρίζουμε τις απειλές που αντιμετωπίζει (Υποβάθμιση παραλιών φωλεοποίησης, θανάτωση λόγω της παγίδευσης σε δίχτυα ή σε άλλα αλιευτικά εργαλεία, η θαλάσσια ρύπανση, η φωτορύπανση, κ.α.). Επειδή ο κύκλος ζωής της στηρίζεται στις ακτές που γεννάει η παράγοντες όπως αλλαγή της θερμοκρασίας και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής θα τον επηρεάσουν σημαντικά. Οι θαλάσσιες χελώνες παίζουν σημαντικό ρόλο στα θαλάσσια οικοσυστήματα και βοηθούν στο να διατηρηθεί η υγεία των θαλάσσιων λιβαδιών μέσω του τρόπου που αναζητούν την τροφή τους, επίσης στο καβούκι τους κουβαλούν ολόκληρες αποικίες από μικρά φυτά και ζώα. Για την Ελλάδα που φιλοξενεί το 60% περίπου των φωλιών της Μεσογείου αλλά και τις δύο πιο σημαντικές περιοχές ωοτοκίας στον Κόλπο του Λαγανά στη Ζάκυνθο και τον νότιο Κυπαρισσιακό κόλπο στη δυτική Πελοπόννησο η γνωριμία με τον κύκλο ζωής τους και η ευαισθητοποίηση γύρω από την προστασία της ως είδος είναι πολύ σημαντική.
Η ιδέα μας
Η ιδέα μας είναι να δημιουργήσουμε μια μακέτα και με την υποστήριξη του ρομπότ Edison που θα παίζει τον ρόλο της θαλάσσιας χελώνας καρέτα-καρέτα να γνωρίσουμε τον κύκλο ζωής της, τις απειλές που αντιμετωπίζει, τον ρόλο της στα θαλάσσια οικοσυστήματα και να ευαισθητοποιηθούμε γύρω από την προστασία της. Σημαντικό εργαλείο έμπνευσης και συλλογής πληροφοριών για τα παιδιά αποτελούν τα δύο εκπαιδευτικά βίντεο – παραμύθια “Μαθαίνω με την Φιόρα και τον Λεβάντε” που έχουν δημιουργηθεί από το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου. Ήρωας της ιστορίας μας είναι η θαλάσσια χελώνα Φιόρα που θα παίζει τον ρόλο της το ρομπότ Edison.
Ενώ αρχικά σκοπός ήταν να χρησιμοποιήσουμε το Scratch 3 και το microbit για να δημιουργήσουμε και να αλληλοεπιδράσουμε με εκπαιδευτικές εφαρμογές γύρω από τα παραπάνω θέματα π.χ. παιχνίδι αποφυγής πλαστικών απορριμμάτων από την χελώνα κατά την υλοποίηση επιλέχθηκε να χρησιμοποιηθούν μόνο δραστηριότητες που τα παιδιά είναι ικανά να δημιουργήσουν μόνα τους.
Στόχοι εκπαιδευτικού έργου για τους μαθητές νηπιαγωγείου
Να γνωρίσουν τον κύκλο ζωής της χελώνας καρέτα καρέτα τις απειλές που αντιμετωπίζει και την σημασία της για τα θαλάσσια οικοσυστήματα.
Να ευαισθητοποιηθούν γύρω από την προστασία και την διατήρηση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας
Να γνωρίζουν και να εξοικειωθούν με την χρήση του ρομπότ Edison και το προγραμματιστικό του περιβάλλον.
Να γνωρίσουν απλές έννοιες προγραμματισμού όπως η ακολουθία και η επανάληψη
Να αναπτύξουν την δημιουργικότητα τους και τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και λήψης αποφάσεων μέσω ανοικτών προκλήσεων που θα αντιμετωπίσουν κατά την διάρκεια των εργαστηρίων.
Υλοποίηση Έργου
Το εκπαιδευτικό έργο αποτελείτε από τρία εργαστήρια διάρκειας 60 λεπτών και ακολουθείτε το διδακτικό μοντέλο των 5Ε (Εμπλοκή – Εξερεύνηση – Επεξήγηση – Εμβάθυνση – Έλεγχος)
1ο εργαστήριο «Η γέννηση και το ταξίδι προς την θάλασσα για την καρέτα-καρέτα»
Τα παιδιά προγραμμάτισαν τον Edison να ακολουθεί το φως, μελέτησαν τον τρόπο που ανθρωπογενείς πηγές δημιουργούν προβλήματα αποπροσανατολισμού στα μικρά χελωνάκια και βρήκαν λύσεις!
2ο εργαστήριο «Η ζωή στη θάλασσα για την καρέτα-καρέτα»
Τα παιδιά γνωρίζουν τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η χελώνα καρέτα καρέτα στη θάλασσα προγραμμάτισαν το ρομπότ χελωνάκι να αποφεύγει τα σκουπίδια και σκεφτήκαν λύσεις για να μειώσουν το πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης.
3ο εργαστήριο «Το ταξίδι επιστροφής στην παραλία που γεννήθηκε η καρέτα-καρέτα»
Τα παιδιά προγραμμάτισαν το ρομπότ τους να ακολουθεί μια μαύρη γραμμή, γνώρισαν τους χάρτες και ζωγραφήσαν την Μεσόγειο για να προσομοιώνεται το ταξίδι της καρέτα καρέτα προς την παραλία που γεννήθηκε στον Λαγανά Ζακύνθου.
Για αναλυτικές οδηγίες, τους κώδικες και το πλάνο μαθήματος επισκεφτείτε το αποθετήριο ΕΔΩ
Το βίντεο της ομάδας μπορείτε να το βρείτε ΕΔΩ