‘Ονομα Ομάδας:
Δημοτικό Σχολείο Μαθιάτη – Birdie’s Tree Cyprus
A.I. & IoT: Let us Save Birdie’s Tree – (Οι έξυπνες φωλιές)
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ:
- Νηπιαγωγείο Λυγιάς Λευκάδας
- 1ο Νηπιαγωγείο Λαγυνών
- Νηπιαγωγείο Ευκαρπίας Κιλκίς
- Δημοτικό Σχολείο Μαθιάτη, Κύπρος
ΘΕΜΑ:
Πρόληψη, πρόβλεψη και διαχείριση φυσικών καταστροφών
ΣΤΟΧΟΙ:
Το έργο “A.I. & IoT: Let us Save Birdie’s Tree” στοχεύει
- Στην εισαγωγή των μαθητών στα είδη, τις αιτίες και τις συνέπειες των φυσικών καταστροφών
- Στην ευαισθητοποίησή τους σχετικά με τη δυνατότητα αξιοποίησης της Τεχνολογίας για ανθρωπιστικούς και κοινωνικούς σκοπούς
- Στην εισαγωγή των μαθητών σε έννοιες και διαδικασίες που συνδέονται με την τεχνητή νοημοσύνη (Α.Ι.) και το Internet of Things (IoT)
- Στην ανθρωποκεντρική δημιουργική αξιοποίηση της Τεχνητής Νοημοσύνης και του Διαδικτύου των Πραγμάτων, με σκοπό την επίλυση πολύπλοκων ή δυσεπίλυτων περιβαλλοντικών ζητημάτων (Φυσικές Καταστροφές)
- Στην καλλιέργεια ήπιων και ψηφιακών δεξιοτήτων, όπως δεξιότητες του 21ου αιώνα, ψηφιακός εγγραμματισμός, αποκλίνουσα σκέψη, δημιουργική επίλυση προβλημάτων, περιβαλλοντική ενσυναίσθηση κ.λπ.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 1:Το έργο βασίζεται στο project “Birdie’s Tree”, που αναπτύχθηκε από α) Το Κέντρο Περιγεννητικής και Βρεφικής Ψυχικής Υγείας του Queensland, β) το Νοσοκομείο Παίδων του Queensland, γ) τις Υπηρεσίες Υγείας και δ) την Πρωτοβουλία για την Περιγεννητική Κατάθλιψη του Queensland. Τα γραφικά και τα βιβλία ιστοριών του προγράμματος, πρόκειται να υποστούν επεξεργασία και εμπλουτισμό με εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης, προς εκπλήρωση των σκοπών του παρόντος έργου.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ 2Η: Κατά τη φάση σχεδιασμού του έργου, αποφασίσαμε όλα τα σχολεία να υλοποιήσουν τις δράσεις όλων των φυσικών καταστροφών (κυκλώνας, πλημμύρα, σεισμός, πυρκαγιά). Ωστόσο, για λόγους ισότιμης συμμετοχής και καλύτερης οργάνωσης του έργου, η κάθε ομάδα-σχολείο ανέλαβε το σχεδιασμό και την επιμέλεια του περιεχομένου (δραστηριότητες, φύλλα εργασίας κ.λπ.) ενός φυσικού φαινομένου. Έτσι, δημιουργήθηκαν οι παρακάτω ομάδες:
- Άνεμος – Κυκλώνας: 1 Νηπιαγωγείο Λαγυνών
- Πλημμύρα: Νηπιαγωγείο Ευκαρπίας Κιλκίς
- Σεισμός: Νηπιαγωγείο Λυγιάς Λευκάδας
- Πυρκαγιά: Δημοτικό Σχολείο Μαθιάτη (Κύπρος)
Για το λόγο αυτό, η κάθε ομάδα θα παρουσιάσει τα συνεργατικά παράγωγα και την “Έξυπνη Φωλιά” για κάθε φυσική καταστροφή, αλλά θα εστιάσει στις επιμέρους δράσεις μόνο της φυσικής καταστροφής που ανέλαβε.
Α. ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Η Birdie έφτιαξε μόλις τη φωλιά της σε ένα πανύψηλο δέντρο, με θέα μία μικρή και γαλήνια λιμνούλα! Κάθε μέρα την καθαρίζει, την περιποιείται και καλεί τους φίλους της για να απολαύσουν την ηρεμία της φύσης… Πολύ σύντομα όμως έρχεται αντιμέτωπη με μια σειρά από φυσικές καταστροφές…
Για να τη βοηθήσουμε, αξιοποιώντας την Τεχνητή Νοημοσύνη και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων, θα αναζητήσουμε πληροφορίες σε ψηφιακούς βοηθούς (π.χ. Copilot), θα οπτικοποιήσουμε τις ιδέες μας, με image generators (π.χ. Dall-e), θα δώσουμε ζωή στις εικόνες μας, με image-to-video generators (π.χ. Runwayml) και τέλος, μετουσιώνοντας σε ΑΙ και ΙοΤ συσκευές τις ιδέες των μαθητών μας, θα φτιάξουμε “έξυπνες” φωλιές, που θα συμβάλουν στην πρόβλεψη, πρόληψη ή και διαχείριση της κάθε φυσικής καταστροφής.
*Πληροφορίες σχετικά με τον απαιτούμενο εξοπλισμό και τις οδηγίες κατασκευής και συναρμολόγησης, υπάρχουν στα αντίστοιχα βίντεο παρουσίασης της “έξυπνης” φωλιάς κάθε φαινομένου.
ΦΑΣΗ 1: ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΠΡΟΤΕΡΗΣ ΓΝΩΣΗΣ – ΡΟΜΠΟΤ, ΑΙ ΚΑΙ ΙοΤ
Προσδοκώντας στο σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός έργου που θα βασίζεται στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών μας, αλλά και θα οικοδομεί τη νέα γνώση επάνω στην προϋπάρχουσα, ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε στην ανίχνευση των πρότερων αντιλήψεων και εμπειριών των μαθητών σχετικά με τα ρομπότ, την Τεχνητή Νοημοσύνη και το Διαδίκτυο των Πραγμάτων. Μέσα από φύλλα εργασίας, εποπτικό υλικό, παραμύθια (π.χ. “Άννα Πένσα”) και βιβλία (π.χ. “Ο υπέροχος πλανήτης μας – Τα Ρομπότ”), οι μαθητές γνώρισαν τα ρομπότ, τη λειτουργία και τις πιθανές χρήσεις της ΑΙ και του ΙοΤ.
Για την ανίχνευση των πρότερων γνώσεων των παιδιών σχετικά με τους αισθητήρες, ετοιμάσαμε το πιο κάτω βίντεο/πρόκληση:
Επιπλέον, Λειτουργός του Τομέα Εκπαιδευτικής Τεχνολογίας του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου, επισκέφθηκε το σχολείο μας και μίλησε στα παιδιά για την ΤΝ και τα ανθρωποειδή ρομπότ. Μαζί της είχε τον Νάο, το ανθρωποειδές ρομπότ το οποίο προγραμμάτισε από πριν ώστε να απαντάει σε συγκεκριμένες ερωτήσεις των παιδιών. Ακόμη οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να προγραμμάτσουν οι ίδιοι τον Νάο να εκτελεί οδηγίες ή να απαντά σε συγκεκριμένες ερωτήσεις.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της συνεργασίας Σχολείου – Οικογένειας, τα παιδιά κλήθηκαν να κατασκευάσουν με τους γονείς τους Ρομπότ, στα οποία δώσαμε ήχο και κίνηση μέσω της εφαρμογής ChatterPix.
Επίσης τα έργα των παιδιών από όλα τα συνεργαζόμενα σχολεία, παρουσιάστηκαν στην παρακάτω ψηφιακή έκθεση:
https://www.emaze.com/@ALLZFOFZR/gallery
ΦΑΣΗ 2: ΠΡΟΛΗΨΗ, ΠΡΟΒΛΕΨΗ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ
Μελετώντας τα πουλιά μέσα από τη συμμετοχή μας σε περιβαλλοντικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο Κάβο Γκρέκο, συναντήσαμε ένα ροζ πραγματάκι … Τι να είναι άραγε;;; Ένα μικρό πουλάκι, η Birdie, που φυσικές καταστροφές την έφεραν ως εδώ… Αφού μας διηγήθηκε την ιστορία της, θελήσαμε να την υιοθετήσουμε…
Ετοιμάσαμε ένα βίντεο όπου σας παρουσιάζουμε την ηρωίδα του έργου, την Birdie…
Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα! Η Birdie χρειάζεται μια φωλιά!
Έτσι, ερευνήσαμε με την ομάδα μας…
Βγήκαμε έξω στη φύση να μαζέψουμε τα υλικά μας…
Και αφού πειραματιστήκαμε αρκετά…
Φτιάξαμε τελικά φωλιές για την Birdie…
Παρόλα αυτά, οι φωλιές από μόνες τους δεν ήταν αρκετές! Έπρεπε να μάθουμε περισσότερα για τα φαινόμενα που της προκάλεσαν τόσο μεγάλη συμφορά… και έτσι να μετατρέψουμε τις φωλιές σε “έξυπνες” , ώστε να συμβάλουν στην πρόβλεψη, πρόληψη ή και διαχείριση της κάθε φυσικής καταστροφής.
1. Η BIRDIE ΚΑΙ Ο ΚΥΚΛΩΝΑΣ
Κατά τη διάρκεια ενασχόλησής μας με τον Κυκλώνα και τα φαινόμενα που συνδέονται με αυτόν (π.χ. ανεμοστρόβιλος, τυφώνας κ.λπ.), γνωρίσαμε τις αιτίες και τα αποτελέσματά του, τη χρησιμότητα του ανέμου στη φύση και στον άνθρωπο, τα όργανα και την κλίμακα μέτρησης του ανέμου, αλλά και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να προστατευτούμε από τον Κυκλώνα. Φτιάξαμε το δικό μας σακίδιο έκτακτης ανάγκης και το εφοδιάσαμε με ό,τι μας είναι απαραίτητο για να αντιμετωπίσουμε μια φυσική καταστροφή.
Για περισσότερες λεπτομέρειες, βίντεο και φωτογραφικό υλικό βλέπε στην ανάρτηση του 1 Νηπιαγωγείου Λαγυνών:
A.I. & IoT: Let us Save Birdie’s Tree – 1ο Νηπιαγωγείο Λαγυνών – Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση (ellak.gr)).
Παράλληλα, για να ενημερώσουμε την τοπική και ευρύτερη κοινότητα, με τα σχολεία – εταίρους δημιουργήσαμε ένα συνεργατικό βίντεο για τον Κυκλώνα:
Η έξυπνη φωλιά του Κυκλώνα
Για να προφυλάξουμε τη Birdie από τους δυνατούς ανέμους και τους κυκλώνες, δημιουργήσαμε μία “έξυπνη” φωλιά. Πήραμε ένα ποτενσιόμετρο, ένα περιστροφικό κινητήρα, μία πλακέτα Microbit, ένα κόκκινο φωτάκι Led και φυσικά το αγαπημένο μας Nezha! Στηρίξαμε ένα χάρτινο ποτήρι στην άκρη του κινητήρα, κι έτοιμος ο ανεμοστρόβιλος! Με το που συνδέουμε το microbit εμφανίζεται στην οθόνη του η λέξη “WIND” και ακολούθως η ένδειξη “0” δείχνοντάς μας έτσι ότι το microbit θα μετρά την ένταση του ανέμου. Γυρίζουμε το ποτενσιόμετρο, για να δυναμώνουμε τα μποφόρ και φυσικά όταν η ένταση φτάσει στα 12 μποφόρ…στην οθόνη δείχνει το μήνυμα “SOS”! Ταυτόχρονα ακούγεται συναγερμός και αναβοσβήνει η σειρήνα/λαμπάκι. Η Μπέρντι πρέπει να φύγει…
2. Η BIRDIE ΚΑΙ Η ΠΛΗΜΜΥΡΑ
Ο Κυκλώνας ξερίζωσε τα δέντρα στο δάσος της Birdie… Έτσι, με τις πρώτες βροχές, η φωλίτσα της πλημμύρισε. Τι είναι όμως η πλημμύρα; Στην ενότητα αυτή, μάθαμε τις αιτίες και τα αποτελέσματα της πλημμύρας, εστιάσαμε στη χρησιμότητα αλλά και στα προβλήματα που δημιουργεί το νερό, ανακαλύψαμε και κατασκευάσαμε όργανα μέτρησης του νερού, αλλά και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να προστατευτούμε από την Πλημμύρα.
Αφού μιλήσαμε για την κούπα του Πυθαγόρα η οποία δεν ξεχειλίζει ποτέ και κάναμε πειράματα για τα σώματα που επιπλέουν ή όχι στο νερό, τα παιδιά κατασκεύασαν τις δικές τους αντιπλημμυρικές φωλιές.
Επίσης, μάθαμε να καλούμε τις γραμμές έκτακτης ανάγκης και να δίνουμε τις σωστές πληροφορίες.
Παράλληλα, για να ενημερώσουμε την τοπική και ευρύτερη κοινότητα, δημιουργήσαμε ένα συνεργατικό βίντεο για την Πλημμύρα:
Η έξυπνη φωλιά της Πλημμύρας
Για να προφυλάξουμε τη Birdie από την πλημμύρα, πήραμε μια από τις αντιπλημμυρικές φωλιές που έφτιαξαν τα παιδιά και την μετατρέψαμε σε μια έξυπνη αντιπλημμυρική φωλιά που ανιχνεύει τη στάθμη του νερού. Χρησιμοποιήθηκαν το Nezha Breakout Board, ένα Micro:bit, ένας αισθητήρας στάθμης νερού, οθόνη OLED, λαμπάκια LED (πράσινο, κίτρινο και κόκκινο) και ένα πλαστικό δοχείο. Με τη χρήση του αισθητήρα στάθμης νερού και της οθόνης OLED εντοπίζουμε την τρέχουσα τιμή της στάθμης του νερού η οποία εμφανίζεται στην οθόνη OLED. Όταν αυτή παίρνει τιμές από 0 < 60, η Birdie είναι ασφαλής γιαυτό και ανάβει το πράσινο λαμπάκι. Όταν η στάθμη παίρνει τιμές από 60 μέχρι 90 τότε ανάβει το κίτρινο λαμπάκι, και η Birdie πρέπει να είναι σε εγρήγορση. Όταν όμως η στάθμη του νερού ανέβει πάνω από την τιμή 90, τότε αναβοσβήνει το κόκκινο λαμπάκι, παίζει συναγερμός και στην οθόνη του microbit εμφανίζεται το μήνυμα “SOS”. Η Birdie κινδυνεύει, πρέπει να απομακρυνθεί άμεσα από τη φωλιά της και να βρει καταφύγιο.
3. Η BIRDIE ΚΑΙ Ο ΣΕΙΣΜΟΣ
Η γη άρχισε να κουνιέται… Τι να συμβαίνει άραγε;;; Σεισμός!!! φωνάζουν όλοι. Τι είναι όμως ο Σεισμός; Στην ενότητα αυτή, μάθαμε τις αιτίες και τα αποτελέσματα του σεισμού, τα όργανα και την κλίμακα μέτρησής του, δημιουργήσαμε το δικό μας σεισμογράφο, αλλά γνωρίσαμε και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να προστατευτούμε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το σεισμό. Επίσης, πειραματιστήκαμε φτιάχνοντας αντισεισμικά κτίρια, με διάφορα υλικά.
Για περισσότερες λεπτομέρειες, βίντεο και φωτογραφικό υλικό για τις δραστηριότητες που κάναμε για τον σεισμό, βλέπε στην ανάρτηση του Νηπιαγωγείου Λυγιάς Λευκάδας:
A.I. & IoT: Let us Save Birdie’s Tree – Νηπιαγωγείο Λυγιάς Λευκάδας – Πανελλήνιος Διαγωνισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση (ellak.gr)
Παράλληλα, για να ενημερώσουμε την τοπική και ευρύτερη κοινότητα, δημιουργήσαμε ένα συνεργατικό βίντεο για το ΣΕΙΣΜΟ. Το σχολείο μας ανέλαβε τις συνέπειες του σεισμού και τα παιδιά χρησιμοποίησαν το εργαλείο ΤΝ “Ideogram” για να δημιουργήσουν τις εικόνες που χρησιμοποιήθηκαν στο συνεργατικό βίντεο.
Η έξυπνη φωλιά του Σεισμού
Για να προφυλάξουμε τη Birdie από το σεισμό, δημιουργήσαμε μία έξυπνη αντισεισμική φωλιά που προειδοποιεί την Birdie σε περίπτωση σεισμού.
Χρησιμοποιήθηκαν το Nezha Breakout Board, ένα Micro:bit και δύο λαμπάκια LED (πράσινο και κόκκινο). Όταν όλα είναι καλά και ήρεμα, ανάβει το πράσινο λαμπάκι και στην οθόνη του Microbit εμφανίζεται μια χαρούμενη φατσούλα. Όταν όμως γίνεται σεισμός και η γη κουνιέται (λειτουργία shake του Microbit)… τότε αναβοσβήνει το κόκκινο λαμπάκι, παίζει συναγερμός και στην οθόνη του microbit εμφανίζεται το μήνυμα “SOS”. Η Birdie κινδυνεύει, πρέπει να απομακρυνθεί άμεσα από τη φωλιά της!
4. Η BIRDIE ΚΑΙ Η ΠΥΡΚΑΓΙΑ
Ασφυκτική ζέστη σήμερα… Η θερμοκρασία όλο και ανεβαίνει… Μα, κάτι μυρίζει… Τι να είναι άραγε; Πυρκαγιά!!! Φύγετε όλοι! Τι είναι όμως η πυρκαγιά; Στην ενότητα αυτή, μάθαμε τις αιτίες και τα αποτελέσματά της, εστιάσαμε στη χρησιμότητα αλλά και στα προβλήματα που δημιουργεί η φωτιά, γνωρίσαμε το επάγγελμα και τη στολή του πυροσβέστη, πώς είναι ένα πυροσβεστικό όχημα, τι έχουν μέσα οι πυροσβεστήρες… Επίσης, πειραματιστήκαμε με το τρίγωνο της φωτιάς και ανακαλύψαμε τι είναι αυτό που κρατάει τη φλόγα αναμμένη!
Για περισσότερες λεπτομέρειες, βίντεο και φωτογραφικό υλικό σχετικά με τις δράσεις που κάναμε για την πυρκαγιά δέστε την παρουσίαση στον σύνδεσμο που ακολουθεί:
http://bit.ly/4bWXSSB
Παράλληλα, για να ενημερώσουμε την τοπική και ευρύτερη κοινότητα, δημιουργήσαμε ένα συνεργατικό βίντεο για την Πυρκαγιά:
Η έξυπνη φωλιά της Πυρκαγιάς
Δημιουργήσαμε μια έξυπνη αντιπυρική φωλιά για την Birdie προκειμένου να την προστατεύσει σε περίπτωση πυρκαγιάς! Όταν η θερμοκρασία είναι κάτω από 40 βαθμούς κελσίου, τότε στην οθόνη του microbit εμφανίζεται μια χαρούμενη φατσούλα. Αντίθετα, όταν η θερμοκρασία είναι ίση ή μεγαλύτερη από 40 βαθμούς κελσίου, τότε στην οθόνη εμφανίζεται το μήνυμα SOS και παράλληλα σειρήνα πυροσβεστικής προειδοποιεί την Birdie.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Η Αξιολόγηση ήταν διαμορφωτική και γινόταν καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου μέσα από τα φύλλα αξιολόγησης που συμπλήρωναν οι μαθητές μας πριν και μετά την ολοκλήρωση του φαινομένου που εξετάζαμε. Παράλληλα, τα παραγόμενα γραπτά μαθησιακά προϊόντα αποτελούσαν αξιολόγηση κατανόησης το κάθε θέματος. Τέλος, διαμοιράστηκε ερωτηματολόγιο αξιολόγησης το οποίο οι μαθητές μας συμπλήρωσαν ατομικά, στο οποίο χρησιμοποιήσαμε κατά βάση εικόνες, ώστε να μπορούν οι μαθητές προσχολικής ηλικίας από τα συνεργαζόμενα σχολεία να το “διαβάσουν”.
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSc31AR4paIQaYlAXV075kSLGrcbmoApMr-wDGwb1BjmMnrxcQ/viewform
Τέλος, δημιουργήσαμε ένα διαδικτυακό παιχνίδι γνώσεων στο Wordwall
ΔΙΑΧΥΣΗ
Η διάχυση του έργου πραγματοποιήθηκε με:
- Αναρτήσεις στα επίσημα ιστολόγια των σχολείων
- Πολυμεσικές παρουσιάσεις που κοινοποιήθηκαν στους γονείς και σε κάθε ενδιαφερόμενο
- Βίντεο, που δημοσιεύθηκαν στα κανάλια των εκπαιδευτικών ή/και του σχολείου στο youtube
- Δημιουργία twinspace, λόγω της συμμετοχής μας στο eTwinning
- Συμμετοχή σε εθνικούς και διεθνείς διαγωνισμούς
- Εισηγήσεις σε συνέδρια και ημερίδες διάχυσης καλών πρακτικών
- Αρθρογραφία σε επιστημονικά περιοδικά
- Δημιουργία δημόσιου αποθετηρίου στο github, όπου βρίσκονται αναρτημένοι όλοι οι κώδικες και οι συνδεσμολογίες των ΑΙ και ΙοΤ συσκευών
Αποθετήριο github