2ος ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΑΝΟΙΧΤΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
“Το Ινστιτούτο Παρατήρησης της Γης (Earthwatch Institute) ανακήρυξε τις μέλισσες ως τα πιο σημαντικά έμβια όντα στον πλανήτη. Οι αποδείξεις και η ανακοίνωση έγιναν στην τελευταία συνάντηση της Βασιλικής Γεωγραφικής Εταιρείας στο Λονδίνο. Εντούτοις, σύμφωνα με τους ειδικούς και τους επιστήμονες που μελετούν την άγρια ζωή, οι μέλισσες ανήκουν πια στη λίστα με τα είδη υπό εξαφάνιση.
Οι πρόσφατες μελέτες αποκαλύπτουν μια δραματική μείωση στην αριθμό των μελισσών, έως και το 90% του πληθυσμού τους λέγεται ότι θα έχει εξαφανιστεί σε λίγα χρόνια. Η ανεξέλεγκτη χρήση εντομοκτόνων και φυτοφαρμάκων, η αποψίλωση και η έλλειψη λουλουδιών είναι οι κύριοι λόγοι γι’ αυτή την εξαφάνιση.
Όμως, γιατί ένα τόσο μικρό έμβιο ον να ονομαστεί το σημαντικότερο πλάσμα στη Γη; Η απάντηση είναι πραγματικά τόσο απλή που κανείς δεν θα μπορούσε να σκεφτεί. Το 70% της παγκόσμιας γεωργίας εξαρτάται αποκλειστικά από τις μέλισσες.
Η εργασία των μελισσών είναι η επικονίαση. Αν αυτή δεν συμβεί, τα φυτά δεν θα μπορούν να αναπαραχθούν, γι’ αυτό και η χλωρίδα θα εξαφανιστεί. Εκτός από αυτό, μια έρευνα που διεξήχθη από το Κέντρο Επιχειρήσεων Γεωργίας του Universidad Mayor (CeapiMayor) και της Ένωσης Μελισσοκόμων της Χιλής με τη στήριξη της Ένωσης Αγροτικής Καινοτομίας συμπέρανε ότι οι μέλισσες είναι το μόνο έμβιο ον που δεν μεταφέρει κάποιο είδος παθογόνου μικροοργανισμού.
Άλλωστε, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν το είχε αναφέρει: «Αν οι μέλισσες εξαφανιστούν, οι άνθρωποι θα έχουν άλλα 4 χρόνια ζωής». Καθώς η σημασία των μελισσών είναι κρίσιμη στο οικοσύστημα του πλανήτη μας και έχουν επίσης κηρυχθεί ως είδος υπό εξαφάνιση, χρειάζεται να είμαστε όσο προσεκτικοί γίνεται σε αυτό το ζήτημα. Και χρειάζεται να δράσουμε γρήγορα, όσο ακόμα έχουμε διαθέσιμες λύσεις.” (πηγή https://enallaktikidrasi.com/2019/10/melisses-anakirixthikan-simantia-onta-planiti/)
Με αφορμή το παραπάνω άρθρο και σε συνδυασμό με το θέμα του διαγωνισμού για την προστασία του περιβάλλοντος η ομάδα “Μέλισσες” του μονοθέσιου Νηπιαγωγείου Μικροκάστρου Κοζάνης, αποτελούμενη από 5 παιδιά, υλοποίησε ένα σχέδιο εργασίας με τίτλο “Σώζουμε τις μέλισσες, σώζουμε τον πλανήτη μας”.
Πρώτη φάση του σχεδίου εργασίας (Project) – Σχεδιασμός
Τα παιδιά καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς χρησιμοποιούν ρομπότ σε μορφή μέλισσας σε διάφορες δραστηριότητες. Έχουν εξοικειωθεί με το έντομο αυτό και με αφορμή το διαγωνισμό επιλέγεται η εις βάθος έρευνα για τη ζωή και τη χρησιμότητα της μέλισσας για το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Η νηπιαγωγός στη φάση αυτή καταγράφει τα σχόλια των παιδιών σχετικά με το τι ξέρουν για τις μέλισσες και τι θα ήθελαν να μάθουν.
Δεύτερη φάση σχεδίου εργασίας – Έρευνα
Στη φάση αυτή τα παιδιά με τη νηπιαγωγό αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο. Βρίσκουν και παρατηρούν εικόνες με μέλισσες καθώς και βίντεο με τη ζωή των μελισσών.
Στη συνέχεια προσκαλούν έναν μελισσοκόμο στην τάξη. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του ειδικού, τα παιδιά παρατηρούν και κάνουν ερωτήσεις σύμφωνα με το αρχικό διάγραμμα.
Τρίτη φάση σχεδίου εργασίας – Αποτελέσματα/Ολοκλήρωση
Στη φάση αυτή και υπό την καθοδήγηση της Νηπιαγωγού αποφασίζεται η κατασκευή μακέτας και μελισσών με υλικά της τάξης καθώς και η χρήση των ρομπότ edison ως μελισσών για τη συμμετοχή τους και χρήση τους στη μακέτα. Η νηπιαγωγός συναποφασίζει με τους μαθητές πως η μακέτα θα παρουσιαστεί στους γονείς καθώς και στο διαγωνισμό ρομποτικής.
Ξεκινούν οι κατασκευές. Τα παιδιά φτιάχνουν αρχικά τις δικές τους μέλισσες με ρολό χαρτιού υγείας και τις διακοσμούν. Στη συνέχεια, βάζουν κίτρινα και μαύρα τουβλάκια lego πάνω στα ρομπότ edison, φτερά και μάτια ώστε να μοιάζουν με μέλισσες. Χρησιμοποιούν τις κατασκευές τους στο ελεύθερο παιχνίδι αναπαριστώντας τη ζωή των μελισσών.
Στη συνέχεια ξεκινούν την κατασκευή της μακέτας. Επιλέγουν τα χρώματα των χαρτιών της βάσης (καφέ/χώμα, πράσινο/χόρτα, μπλε/λίμνη) προτείνουν αντικείμενα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως λουλούδια και ως κυψέλη από υλικά που έχουμε στην τάξη. Βαζάκια από πλαστελίνες μεταμορφώνονται σε λουλούδια, κουτί από ξύλινα παιχνίδια γίνεται κυψέλη, χαρτί περιτυλίγματος διάφανο με φούσκες γίνεται κερήθρα. Η μακέτα ολοκληρώνεται και τα παιδιά παίζουν πάνω της με τις χάρτινες αλλά και τις edison μέλισσες.
Γίνονται πολλές δοκιμές σχετικά με τον καταλληλότερο προγραμματισμό των ρομπότ καθώς δυσκολεύει ο προγραμματισμός (τεχνικά προβλήματα) συγκεκριμένων βημάτων μέσω του υπολογιστή. Τελικά, και μετά από πολλές δοκιμές και προσπάθειες αποφασίζεται να χρησιμοποιηθεί η επιλογή του “φακού” όπου τα ρομπότ ακολουθούν το φως και τα παιδιά καθοδηγούν τα ρομπότ στη διαδρομή που θέλουν αυτά ανάμεσα στα λουλούδια και την επιστροφή στην κυψέλη. Τα παιδιά προτιμούν να οδηγούν τη μέλισσα στα λουλούδια που έχουν φτιάξει τα ίδια.
Παρουσιάζουν τη μακέτα στους γονείς τους λίγο πριν την ώρα της αποχώρησης από το Νηπιαγωγείο και επίσης οι γονείς λαμβάνουν email με το υλικό του project (περιορισμοί λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας).
Φωτογραφίες της τρίτης φάσης: